
De heftigste vorm die een persoonlijke crisis kan aannemen, is die van een (manische) psychose. Al jaren gaan er stemmen op om zo'n psychose te zien als een spirituele crisis, maar dan doemt de vraag op: wat maakt een crisis eigenlijk spiritueel? Dat is geen simpele kwestie. De hamvraag is, of je je in zo'n crisis niet laat meeslepen door emoties en wanen maar nog verantwoordelijkheid kunt dragen voor je eigen reacties op wat er gebeurt. Daartoe moeten we onder alle omstandigheden 'gecenterd' en 'geaard' blijven, zodat de harmonie in onze energiehuishouding zich steeds kan herstellen (zie illustratie). De vraag, onder welke voorwaarden een psychose zinvol kan worden opgevat als een spirituele of transpersoonlijke crisis, komt ook uitgebreid aan de orde in het boek Spiritualiteit en energie: de kundalini-kwestie, dat ik samen met Ad van Beckhoven heb geschreven (zie elders op deze blog).
Prana (uitg. Ankh-Hermes), oktober/november 2008, nr 169 (€ 6,25)