zaterdag 28 juni 2008

HSP? Durf te voelen en los te laten


Verhoogde gevoeligheid wordt vaak ‘moeilijk’ gevonden. Menig ‘high sensitive person’(HSP) zoekt een manier om zich ervoor af te schermen. Maar dat is alleen maar in enkele extreme situaties nodig. In het dagelijks leven kunnen we gewoon toelaten wat er op ons afkomt àls we alles ook maar weer diep genoeg loslaten. Zo kun je er zijn als een open, vrij en toch betrokken mens.
Zogeheten high senstitive persons – ook wel aangeduid als ‘HSP’s’ – vinden het doorgaans geen pretje om zo gevoelig te zijn dat je omgeving je verdenkt van aanstelleritis of erger – voor je ’t weet ga door voor verwaand of, als men de authenticiteit van je gewaarwordingen erkent, voor overgevoelig. Maar sommige mensen voelen gewoon meer dan de meeste anderen, en niet alleen dat wat hun zinnen streelt maar ook wat ze tergt.
De ontdekking hoe gevoelig je bent verloopt vaak via de een of andere vorm van schade en schande. Sommige mensen worden door verhoogde gevoeligheid overvallen, zoals wanneer iemand letterlijk of figuurlijk een klap oploopt. Gebeurtenissen kunnen zo traumatisch zijn dat je er een vrij plotseling intredende verhoogde prikkelbaarheid aan over houdt, zowel in de zin van ‘snel op je tenen getrapt zijn’ als in de ruimste zin van het woord: zintuiglijke ontvankelijkheid voor zelfs de geringste prikkels.

Bij andere mensen is er vaak altijd al sprake van een gevoeligheid die hoger is dan gemiddeld, terwijl zo iemand er jaren aan voorbij heeft kunnen leven – tot het niet meer ging. In beide gevallen – de eerst verborgen maar langzamerhand niet meer te ontkennen gevoeligheid, en de plotseling verhoogde – wordt menigeen als patiënt gestigmatiseerd. Intussen is het normaal en gezond om gevoelig te zijn. Juist ongevoeligheid is een teken dat je er niet bent zoals het vanuit je wezen is bedoeld.
Alles wat er gebeurt, elke zintuiglijke indruk die je binnenkrijgt, heeft een impact op je energiehuishouding. En soms is die impact heftig, vooral wanneer je toch al niet in balans was, en niet met beide benen stevig op de grond stond. Elke emotie die in je wordt gewekt is in principe een verstoring van het evenwicht in die energiehuishouding. Ook het omgekeerde is trouwens waar: de manier waarop je leven verloopt is een gevolg van de wijze waarop je met je energie omgaat. Als we alle mogelijke gebeurtenissen konden nemen zoals ze komen, er een zinnige respons op gaven en e.e.a. vervolgens weer loslieten, zouden we er geen psychische problemen aan overhouden. Maar er kunnen zich uiteraard drama’s afspelen die er zelfs bij de koudste kikker in zouden hakken.
Iets niet voelen is geen oplossing
Heel veel, zo niet àlle vormen van psycho-energetische ontregeling komen voort uit pogingen om niet te voelen wat er wel te voelen zou zijn, en zo’n poging wordt uiteraard bevorderd als er iets gebeurt wat niet of nauwelijks te verhapstukken lijkt. De meeste mensen willen zich goed voelen in plaats van goed te voelen. Als je persoonlijk al bereid zou zijn om je goed bewust te zijn van wat er in je lijf en daaromheen gebeurt, staan er nog steeds hele volksstammen klaar om je van je gevoel te doen vervreemden. Maar het is nooit een oplossing om iets niet te voelen terwijl het er wel is. Dat is eigenlijk een vorm van verzet. Zulke weerstanden maken het leven alleen maar moeilijker.
Gevoeligheid is een gave die het leven kan verrijken. Voelen is de meest directe ‘vorm’ van waarnemen. Voelen is bewust zijn pur sang en stelt je ertoe in staat, je af te stemmen op wat hier en nu nodig is. Veel mensen vinden het echter lastig of bedreigend om veel te voelen en nemen hun toevlucht tot maatregelen waarvan ze een beschermend effect verwachten. Maar dat zijn manieren om in je schulp te kruipen. Daar worden we nooit gelukkig van, want op die wijze isoleer je jezelf, sluit je je in jezelf op. Je kunt dan des te meer komen vast te zitten in je ego, in het afgescheiden ‘ik’ dat vaak bang is voor de ‘grote boze buitenwereld’. En tegelijkertijd blijf je dan toch verbinding zoeken, met anderen en met het grote geheel. In die verbinding of vereniging met dat grote geheel, met al wat is, ligt ons geluk – en het echt jezelf zijn. Kortom: door jezelf steeds ‘af te schermen’ en 'af te sluiten' zou je niet vinden wat je bewust of onbewust toch zoekt – echte heelheid en éénwording. Jezelf afschermen of afscheiden is eigenlijk een illusie waaronder we weer op een andere manier lijden.
Dieper leren loslaten
Een veel betere benadering is dieper leren loslaten. Zo heb ik persoonlijk ook met mijn gevoeligheid leren omgaan. Vooral door jarenlang heel trouw dagelijks ‘aardende’ oefeningen te doen – een vorm van lichaamsgerichte, genezende meditatie waarbij je in de eerste plaats op de juiste wijze leert te ademen, diep vanuit het bekken, en vervolgens het stromen van je energieën met je aandacht volgt; met name vanuit dat bekken door benen en voeten naar de aarde daaronder (zie de tekst over ademtherapie en –meditatie op deze blog).
Op die manier leerde ik diep los te laten wat er niet in me hoort te blijven hangen en in de aarde te ‘wortelen’. Zo adem je door alles heen. Wie goed gecenterd en geaard is en steeds weer loslaat, heeft een sterk energieveld om zijn of haar lichaam heen (zie de illustratie hieronder ) en kan dat in tact houden zonder zich te wapenen of schrap te zetten. Juist door open te zijn tussen aarde en hemel.
Een stoïcijn word je er niet van. Meditatie is ook helemaal niet bedoeld om je nergens nog door te laten raken, maar juist om de volheid van het leven in je toe te laten en er diep van binnenuit de juiste respons op te geven, wakker, bewust, met tegenwoordigheid van geest. Door je energie op peil te houden heb je daar de kracht voor. Wie goed loslaat, kan ook meer aan. De aarde draagt je en de hemel voedt je – wat wil je nog meer? Mijn gevoeligheid heeft zich in de loop van mijn ontwikkeling alleen maar uitgebreid en verdiept, maar als je goed bent ‘geaard’ en kunt loslaten is daar geen enkel bezwaar tegen. Je kunt er zelfs heel goed therapeutisch werk mee doen, zoals ik ook doe. Verfijnde gevoeligheid verruimt je empathie.
We kunnen heel transparant zijn, heel open in de wereld staan, en zelfs ontdekken dat alles wat we waarnemen zich in onszelf bevindt – kortom, dat wij niet worden begrensd door onze huid, niet afgescheiden zijn van de wereld om ons lichaam heen maar datgene zijn waar het wereldgebeuren zich in afspeelt. Ons bewustzijn is de ruimte zelf.
Dit maakt ook begrijpelijk hoe het mogelijk is dat we de energie, emoties, pijn, spanningen, stemmingen en intenties van anderen kunnen meevoelen. Ook die anderen bevinden zich immers in onszelf, in onze ruimte en ons energieveld, en als wij ons op hen afstemmen en met open hart en ‘mind’ in ons toelaten, gaan we min of meer met hen mee vibreren. Ook daar hoeft geen bezwaar tegen te zijn want ook dat kunnen we allemaal weer loslaten, als we ons maar niet te lang aan te sterke prikkels blootstellen. Het is natuurlijk om openhartig te zijn en mee te voelen. Dat is algemeen menselijk – en wat mij betreft ook wenselijk. Het zou jammer zijn om vanwege (al dan niet verhoogde) sensitiviteit op de vlucht te slaan voor de echte communicatie die nu juist mogelijk wordt door een gevoelig mens te durven zijn.
Wie grenzen trekt in de tijd, hoeft ze niet in de ruimte te trekken
Moeten we dan alles maar verdragen en goed vinden? vraagt u misschien. Welnee! We moeten alles wat komt ook weer laten gaan, dàt is het punt hier. En we hoeven drukte en stress natuurlijk niet op te zoeken. Kom je er onverhoopt toch in terecht, dan moet je vooral zorgen dat het niet te lang duurt. Op sommige plekken kun je maar beter zelf niet komen, en anders zèlf op tijd weer gaan.
In enkele extreme situaties, zoals in een geagiteerde menigte of als iemand heel gericht agressief tegen je doet, kun je bepaalde aura-oefeningen toepassen om te voorkomen dat de opwinding of agressie bezit van je neemt. Maar voor ’t overige geldt een eenvoudige vuistregel: wie grenzen trekt in de tijd, hoeft ze niet in de ruimte te trekken. M.a.w. is het ergens niet gezellig of juist àl te gezellig, stap dan op tijd op. Dan hoef je geen grens om jezelf heen te trekken maar kun je je openheid voor de wereld en de anderen daarin handhaven – vooral wanneer je alle binnengekomen indrukken en energieën ook weer op tijd loslaat.
Leven is voelen. Voelen is bewust zijn. Hi! Sensitivity!

1 opmerking:

Anoniem zei

Mooi, ook fijn om iets te lezen van een HSP man.

HSP jongeman, 25.